Historia IAA z Oplem w tle

68. Międzynarodowy Salon Motoryzacyjny we Frankfurcie potrwa do 22 września. IAA z dumą nawiązuje do długiej tradycji, która rozpoczęła się od „Międzynarodowego Salonu Motoryzacyjnego w Berlinie”,

30 września 1897 roku w centrum Berlina odbyła się pierwsza niemiecka wystawa automobili. Osiem nieskazitelnie wypolerowanych powozów wyposażonych w silniki zaparkowało przy bulwarze Unter den Linden przed ekskluzywnym Hotelem Bristol. Trwało właśnie posiedzenie założycielskie Środkowoeuropejskiego Stowarzyszenia Motoryzacyjnego, po którym zaplanowano jazdy po lesie Grunewald.

Mimo że Opel dopiero przymierzał się do produkcji samochodów, już wziął udział w zgromadzeniu. Wilhelm i Fritz Opel, dwaj z pięciu synów Adama i Sophie Opel, mieli umówione spotkanie z pionierem automobilizmu Friedrichem Lutzmannem. Lutzmann przyjechał do Berlina z Dessau z dwoma swoimi pojazdami wyposażonymi w silniki. Jego obecność na „Międzynarodowej Wystawie Samochodowej Berlin 1897” poprzedziła zawarcie słynnego kontraktu z 21 stycznia 1899 roku, na podstawie którego Opel przejął Anhaltische Motorwagenfabrik Lutzmanna, wchodząc tym samym do branży motoryzacyjnej. Dwa lata później „Międzynarodową Wystawę Samochodową Berlin 1899” obejrzało prawie 100 000 gości. Friedrich Lutzmann ponownie zjawił się w Berlinie — tym razem, by przekonywać klientów do zakupu zaprojektowanych przez siebie samochodów Opla z Rüsselsheim.

Na przełomie wieków publiczne zainteresowanie pojazdami mechanicznym nadal rosło. W latach 1902–1911 w Niemczech zorganizowano 10 dużych targów motoryzacyjnych — głównie w Berlinie, ale także we Frankfurcie nad Menem (w marcu 1904 r. i październiku 1905 r.). Młoda marka samochodowa Opel była entuzjastycznym uczestnikiem każdego z tych wydarzeń. Od 1902 roku stoiska na targach motoryzacyjnych miały coraz bardziej ekstrawagancki wystrój z palmami, orientalnymi dywanami i świetlnymi girlandami. Nowoczesne samochody z silnikami z przodu szybko wyparły przypominające powozy konstrukcje w stylu Lutzmanna. Lekarstwem na zmęczenie formułą wystaw zauważalne pod koniec dekady okazało się nowe podejście: VDMI, poprzednik dzisiejszego VDA (Niemieckiego Stowarzyszenia Branży Motoryzacyjnej VDA), zaproponował bardziej powściągliwą i przejrzystą koncepcję. Niestety, z powodu wojny, rozpoczęcie budowy nowej hali wystawowej przy bulwarze Kaiserdamm w Berlinie planowane na 1913 rok opóźniło się do 1921 roku.

Mimo braku zagranicznych wystawców „Niemiecką Wystawę Automobilową” w 1921 roku zwiedziło aż 300 000 gości. Tłum chętnych był tak ogromny, że trzeba było nawet na jakiś czas zamknąć wstęp na teren ekspozycji. Specjalną atrakcją na początku targów był pierwszy wyścig na pobliskim torze AVUS. Jego zwycięzcą został Fritz von Opel.

Kolejne lata były równie udane — w 1923 roku do Berlina zjechało już 653 wystawców z różnych krajów. W 1924 roku otwarto „Halę II” przeznaczoną dla motocykli, pojazdów użytkowych i akcesoriów. W tym samym roku atrakcją „Hali I” był nowy Opel 4 PS Laubfrosch (dosł.: rzekotka drzewna; gatunek żaby) — mały model o zwartej konstrukcji, z ciekawie zaprojektowaną osłoną chłodnicy. Żwawy dwumiejscowy samochód, dostępny wyłącznie w kolorze zielonym, kosztował zaledwie 4500 rentenmarek, co było absolutną sensacją. Producent mógł zaoferować tak niską cenę dzięki bardzo nowoczesnej linii montażowej w Rüsselsheim. Laubfrosch, na którego stać było szeroką rzeszę klientów, zdemokratyzował motoryzację. Gwiazdą targów w 1928 roku był pojazd zupełnie innego kalibru: w nowo otwartej Berlińskiej Wieży Radiowej Opel zaprezentował statecznego Regenta 24/110 KM z ośmiocylindrowym rzędowym silnikiem.

Dzięki zaawansowanej technologii produkcji Opel mógł zaspokajać rosnący popyt na pojazdy w latach 30. Jedną z ówczesnych nowości był ciężarowy „Blitz”. Firma z Rüsselsheim czuła się na berlińskich targach coraz pewniej, a jej produkty stawały się coraz nowocześniejsze. Przed II wojną światową w Wieży Radiowej zadebiutowało jeszcze kilka udanych modeli Opla: 1.8 Liter, P4, Olympia, Admiral, Kadett, Kapitän. Na wystawach prezentowano również motocykle, więc targi zmieniły nazwę na „Międzynarodową Wystawę Automobili i Motocykli” (IAMA). Od 1933 roku targi w coraz większym stopniu ulegały wpływom nazistowskiego ministerstwa propagandy, czego przykładem była nowo otwarta „Izba honoru”. IAMA 1939 odnotowała rekordową liczbę 825 000 gości. Wiadomo, co stało się później...

Po II wojnie światowej targów IAA (ani IAMA) nie wznowiono od razu. W latach 1947–1949 producenci prezentowali swoje pojazdy w skromniejszej skali na targach eksportowych w Hanowerze. Firma Opel nie uczestniczyła w tych wystawach. Powrót Opla oraz IAA nastąpił dopiero w 1951 roku, w dodatku podwójnie: wiosną targi przeniosły się do Frankfurtu nad Menem, a jesienią w stolicy zorganizowano pożegnalną edycję „Międzynarodowego Salonu Motoryzacyjnego w Berlinie”. Od tego czasu największe targi motoryzacyjne na świecie odbywają się w Hesji. Głównymi powodami podjęcia tej decyzji przez VDA jako organizatora były polityczna izolacja Berlina oraz atrakcyjne, centralnie zlokalizowane centrum wystawiennicze we Frankfurcie.

Zgodnie z duchem czasów motto stoiska Opla we frankfurckiej Festhalle w 1951 roku brzmiało: „Opel — most przez Atlantyk”. Pierwsze powojenne IAA nad Menem przyciągnęły 570 000 gości. W połowie lat 50. w branży motoryzacyjnej trwał boom, a Niemcy wyrastały na drugiego z największych producentów samochodów po USA. Niemieckie fabryki eksportowały niemal co drugi samochód. Przemysł motoryzacyjny zatrudniał ponad 300 000 ludzi.

Targi IAA błyskawicznie odzyskały świetność i renomę. Deutsche Post emitowała specjalne znaczki i stemple. Na wystawie w pobliżu rodzinnego miasta Opla firma prezentowała swoje możliwości i produkty: Olympia Rekord, pierwszy Opel z nadwoziem pontonowym, zadebiutował na IAA w 1953 roku. W 1957 roku Opel zaprezentował nową Olympię Rekord, którą w ciągu trzech lat sprzedano w liczbie około 850 000 egzemplarzy. Dwa lata później pokazano model Kapitän z silnikiem o pojemności 2,6 litra. Postęp w motoryzacji trwał — Opel jako pierwszy producent zademonstrował swój potencjał innowacyjności na przykładzie całkowicie samodzielnie zbudowanego samochodu koncepcyjnego: w 1965 roku na IAA można było oglądać model Experimental GT. Studyjny pojazd spotkał się z tak entuzjastycznym przyjęciem publiczności i mediów, że już trzy lata później pojawiła się jego wersja seryjna. Opel CD (Coupé Diplomat) — dwudrzwiowe luksusowe coupé oparte na modelu Diplomat — był gwiazdą IAA w 1969 roku. Ten koncepcyjny projekt również doczekał się rozwinięcia — wersja produkowana seryjnie otrzymała nazwę Bitter CD.

Nowa dekada zaczęła się od mocnego uderzenia: IAA 1971 odwołano z powodu kryzysu paliwowego. Wkrótce jednak stało się jasne, że bez samochodów nie sposób się obyć. Konsumenci i politycy znów nie ukrywali swojego entuzjazmu dla motoryzacji. Nic więc dziwnego, że w 1973 roku najważniejszym tematem doniesień z targów IAA był oszczędny Opel Kadett C. W 1977 roku zachodnioniemieckie fabryki samochodów przekroczyły próg 4 milionów wyprodukowanych pojazdów. Zagraniczny popyt na niemieckie auta był większy niż kiedykolwiek wcześniej. Opel z 20‑procentowym udziałem w rynku był największym niemieckim producentem.

Od początku lat 70. firma Opel coraz więcej uwagi poświęcała obniżaniu zużycia paliwa oraz poprawie bezpieczeństwa i ergonomii. Najlepszym tego przykładem był Opel GT2, który zaskoczył gości IAA 1975 innowacyjnymi przesuwanymi drzwiami i futurystyczną klinowatą sylwetką. Wśród atrakcji lat 70. były też światowe premiery Senatora i Monzy (1977 r.) oraz przednionapędowego Kadetta D (1979 r.).

W latach 80. nadal skupiano się na obniżaniu zużycia paliwa. Przy wprowadzaniu nowych produktów ekonomika i aerodynamika należały zazwyczaj do centralnych zagadnień. W 1981 roku Opel zaprezentował się jako pionier w dziedzinie aerodynamiki. Współczynnik oporu czołowego w prototypowym modelu Tech 1 obniżony do 0,235 był rekordem świata. Na 50. targach IAA w 1983 roku Opel przedstawił mały samochód studyjny Junior, w którego wnętrzu zastosowano mnóstwo pomysłowych rozwiązań — od wymiennego zestawu wskaźników oraz pokrowców na fotele mogących pełnić funkcję śpiworów po wizjonerską nawigację. Furorę nadal robiły sportowe modele Opla: na przykład Kadett Rallye 4x4 zaprezentowany w 1985 roku czy Calibra, której światową premierę w 1989 roku uświetniła legendarna tenisistka Steffi Graf.

Od 1991 roku targi IAA są podzielone na dwie części: w latach nieparzystych we Frankfurcie prezentowane są samochody osobowe, a w latach parzystych, począwszy od 1992 roku, w Hanowerze odbywają się targi IAA pojazdów użytkowych. W ostatniej dekadzie ubiegłego wieku także warto było wstąpić na stoisko Opla — na przykład w 1993 roku swoją premierę miał model Tigra. W 1995 roku najważniejszymi modelami na stoisku były Vectra B oraz oszczędna Corsa Eco 3. Debiut nowej Astry G w 1997 roku został zapamiętany przez gości targów jako szczególnie widowiskowy za sprawą urządzonej z wielkim rozmachem oprawy muzycznej. Jazdy prezentowanymi modelami były nowością na IAA.

W 1999 roku Opel pokazał jak inżynierowie z Rüsselsheim przygotowują się do wyzwań nowego tysiąclecia. Gwiazdą „Teatru przyszłości” — jak nazwano stoisko Opla — był lekki pojazd studyjny G90.

Ataki terrorystyczne z 11 września 2001 roku położyły się cieniem na 59. targach IAA. W geście solidarności z ofiarami i ich bliskimi wystawcy odwołali wszystkie atrakcje rozrywkowe i zrezygnowali z głośnej muzyki.

W 2003 roku IAA zanotowały rekordową liczbę około miliona gości. Spektakularny Opel Insignia Concept miał swój udział w tym sukcesie. Samochody studyjne Opla w następnych latach również zawsze przyciągały uwagę: Antara GTC, Flextreme, RAK e, Monza Concept. Na IAA miały również miejsce światowe premiery modeli seryjnych, takich jak: Opel Astra J, Astra K, Insignia GSi i Grandland X.

Co najmniej od IAA 2011 ważne miejsce w programie targów zajmują alternatywne źródła napędu, cyfryzacja i mobilność. Dowodem na to jest „Hala Elektromobilności” — pierwszy taki obiekt na targach motoryzacyjnych. Pierwsze edycje Kongresu Elektromobilności i Kongresu carIT również zorganizowano w ramach IAA. Firma Opel była cenionym partnerem dyskusji prowadzonych w trakcie tych wszystkich zgromadzeń, bo już w 2009 roku zaoferowała model Ampera — pierwszy w pełni elektryczny samochód spełniający wymagania codziennej eksploatacji.

Na tegorocznych 68. targach IAA światowe premiery mają nowy Opel Corsa i Corsa‑e, Opel Grandland X Hybrid4 Jest jeszcze jeden wyjątkowy debiutant: Opel Corsa‑e Rally — pierwszy elektryczny samochód rajdowy dla klientów prywatnych na świecie. Producent z Rüsselsheim zaprasza na swoje wyjątkowe stoisko „OPELHAUS 120” na targach we Frankfurcie. Nazwa stoiska zdradza, czego goście mogą oczekiwać Opla: głęboko zakorzenionej w tradycji niemieckiej marki ze „120‑letnią historią produkcji samochodów”. Stoisko wyraźnie nawiązuje do stylistyki Bauhausu wzbogaconej o emocjonalne i nowoczesne akcenty Opla. Jego motywem przewodnim jest hasło: „Opel stawia na elektryczność!”.