Silniki Audi TDI mają już 25 lat!

Audi świętuje 25-lecie wprowadzenia na rynek samochodów z silnikami oznaczonymi TDI. Dziś niemieckie diesle należą do najlepszych na świecie.

Pierwszym samochodem Audi z silnikiem TDI było model 100 TDI, który zadebiutował jesienią 1989 roku na salonie we Frankfurcie. Opracowanie tej jednostki napędowej było niezwykle pracochłonne - pierwsze szkice nowego silnika powstały bowiem 13 lat wcześniej, w drugiej połowie lat 70-tych, a impulsem był kryzys paliwowy.

Pierwszy silnik TDI miał pięć cylindrów w rzędzie, 2,5 l pojemności, bezpośredni wtrysk paliwa, turbosprężarkę i całkowicie elektroniczne sterowanie. Generował 120 KM i 265 Nm momentu obrotowego (przy 2250 obr/min). Audi 100 TDI osiągało prędkości 200 km/h zużywając wg ówczesnych standardów pomiarowych (znacznie bardziej zbliżonych do rzeczywistości niż dzisiejsze) 5,7 l oleju napędowego na 100 km.

W 1994 roku zmodernizowana jednostka pojawiła się Audi A6. Silnik wyposażono w nowe tłoki, katalizator i recyrkulację spalin, moc wynosiła 115 lub 140 KM.

W 1991 roku zadebiutował - wielbiony w Polsce do dziś - silnik 1.9 TDI. Jednostka ta, która trafiła najpierw do Audi 80, generowała 90 KM mocy i 182 Nm momentu. Cztery lata później silnik - wyposażony w nową turbosprężarkę i generujący 110 KM - trafił do modelu A4.

W 1997 roku pojawił się pierwszy silnik V6 TDI. Jednostka miała 2,5 l pojemności i generowała 150 KM mocy i 310 Nm momentu obrotowego. Wtrysk paliwa odbywał się pod ciśnieniem 1850 barów, w dolocie pracowały klapy wirowe. Silnik ten stosowano w modelach A4, A6 i A8, ostatnia generacja dysponowała już mocą 180 KM. Akurat silniki 2.5 V6 TDI, szczególnie z początku produkcji, na rynku wtórnym nie cieszą się dobrą opinią. Typowe usterki to wycierające się wałki rozrządu, zużywające pompy wtryskowe i paliwowe. Każda z tych usterek jest niezwykle droga w naprawie. Nieco lepszą opinię maja silniki produkowane od 2003 roku, ale i one nie są pozbawione wad.

W 1999 roku debiutował silnik 3,3 V8 TDI. Jednostka posiadała dwie turbosprężarki, 32 zawory i miała zastosowany system wtrysku common-rail (po raz w pierwszy w Audi, wcześniej stosowano głośne pompowtryskiwacze). Silnik generował moc 225 KM i 480 Nm momentu obrotowego.

W 2001 pojawiła się ultraoszczędna wersja Audi A2 1.2 TDI. Samochód był napędzany jednostką 1.2 o mocy 61 KM i momencie 140 Nm. W cyklu pomiarowym A2 zużywało 2,99 l paliwa na 100 km. Skomplikowana konstrukcja i wysoka cena spowodowały jednak, że samochód nie odniósł sprzedażowego sukcesu.

Kolejna nowość - 3.0 TDI debiutowała w 2004 roku. Silnik V6 miał głowice umieszczone pod kątem 90 stopni i pasek rozrządu umieszczony od tylnej strony. Po raz pierwszy pojawił się filtr cząstek stałych oraz piezoelektryczne wtryskiwacze podające paliwo pod ciśnieniem 1600 barów. Dostępne były wersje o mocach 204, 224 i 233 KM. Silnik stosowano w wielu modelach, w 2009 roku pojawiła się druga generacja tej jednostki (clean diesel), która posiadała wtrysk common-rail o ciśnieniu 2000 barów. W silniku tym duży nacisk położono na obniżenie toksyczności spalin, przez co konstrukcja mocno się skomplikowała (doszło sporo osprzętu).

W 2008 roku pojawił się największy, jak do tej pory, silnik TDI. Jest to jednostka V12 o pojemności 6 litrów, mocy 500 KM i momencie 1000 Nm (dostępnym między 1750 a 3250 obr/min), którą zastosowano w modelu Q7. Samochód przyspieszał do 100 km/h w 5,5 s, prędkość maksymalna została ograniczona do 250 km/h.

Dzisiaj Audi oferuje ponad 150 kombinacji modelu, przekładni i silnika TDI. W ciągu 25 lat firma wyprodukowała około 7,5 mln samochodów z silnikami TDI, z czego w samym tylko 2013 roku niemal 600 tys. Obecnie silniki TDI dostępne są we wszystkich modelach Audi (poza R8), ich pojemności wahają się od 1.6 do 4,2 l, a moce od 90 do 385 KM. Największą popularnością cieszy się jednostka 2.0 TDI, której wyprodukowano niemal 3 mln egzemplarzy (tylko w zeszłym roku - 370 tys).

W ciągu minionego ćwierćwiecza Audi zmniejszyło emisję spalin silników TDI o 98 proc. W tym samym czasie stosunek mocy i momentu do pojemności zwiększył się o ponad 100 proc. Oznacza to, że dziś dana moc i moment jest uzyskiwana z o połowę mniejszej pojemności niż 25 lat temu.

Jednocześnie Audi nie ustaje w rozwijaniu silników TDI. Już wkrótce na rynek wejdzie trzycylindrowa jednostka 1.4 TDI, która ma cechować się niezwykle niskim zużyciem paliwa. Natomiast w dużych jednostkach V6 TDI pojawi się elektryczny kompresor. Wszystko po to, by zużycie paliwa było jeszcze niższe nic obecnie, by dało się się spełnić normy emisji spalin narzucone przepisami Unii Europejskiej.